FAQ dot. własności intelektualnej

Najczęściej zadawane pytania dot. własności intelektualnej i komercjalizacji na PK

1. Na czym polega komercjalizacja wyników badań?
Komercjalizacja polega na podjęciu szeregu czynności zmierzających do znalezienia partnera komercyjnego, który będzie zainteresowany wdrożeniem wyniku badań.

2. W jaki sposób CTT PK pomaga w komercjalizacji wyników badań?
CTT PK prowadzi działania informacyjno-szkoleniowe, doradza w zakresie prawa własności intelektualnej, negocjuje umowy o współpracy z przemysłem, promuje ofertę technologiczną PK, aktywnie poszukuje partnerów do współpracy w kraju i za granicą.

3. Czy  PK posiada bazę wyników badań prowadzonych na PK?
Tak. Pod adresem internetowym: www.s2b.transfer.edu.pl dostępna jest Internetowa Baza Danych Ofert PK dla Przemysłu. Baza ta została utworzona jako platforma komunikacji pomiędzy firmami zainteresowanymi wykorzystaniem potencjału naukowego PK, a środowiskiem naukowym.

4. Co należy zrobić aby dokonać komercjalizacji wyniku badań?
Twórca powinien złożyć do CTT „Wniosek o komercjalizację”  wraz z dokumentami, które pozwalają na wstępną ocenę atrakcyjności wdrożeniowej. Powyższy wniosek stanowi załącznik do Regulaminu, o którym mowa w pkt. 16 poniżej.

5. Co należy rozumieć pod pojęciem: „wyniki badań” wg Regulaminu zarządzania prawami autorskimi, prawami pokrewnymi, prawami własności przemysłowej oraz zasad komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych na Politechnice Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki?
Przez wyniki badań należy rozumieć: utwory, bazy danych sui generis, projekty wynalazcze, know-how.

6. Czym jest utwór?
To przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Utwór może zostać wyrażony słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi. Prawo autorskie wskazuje m.in. na utwory wzornictwa przemysłowego, naukowe, architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne, muzyczne, słowno-muzyczne, audiowizualne, literackie, plastyczne, programy komputerowe. Twórcą utworu zawsze jest człowiek. Utwór musi zostać ustalony, tj. np. zakomunikowany innym osobom. Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia, nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania, koncepcje matematyczne.

7. Co rozumiemy pod pojęciem: bazy danych sui generis?
To bazy danych nie mające cech utworu, chronione  prawami wynikającymi ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U. z 2001 r., Nr 128, poz. 1402 z późn. zm.). Ochrona ta dotyczy nakładu inwestycyjnego związanego ze stworzeniem baz danych.  Bazy danych spełniają cechy utworu, jeżeli przyjęty w nich  dobór, układ lub zestawienie ma twórczy charakter. Bazy danych posiadające cechy utworu podlegają ochronie na podstawie ustawy  z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U., Nr 24, poz. 83 z późn. zm.), ochrona ta dotyczy wysiłku twórczego.

8. Czym są projekty wynalazcze?
Projekty wynalazcze to: wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne, topografie układów  scalonych.

9. Kto jest twórcą wyniku?
Twórcą jest osoba, która stworzyła wynik w całości samodzielnie lub jako współtwórca – czyli mająca jedynie udział w określeniu ostatecznego kształtu wyniku. W przypadku stworzenia wyniku w ramach obowiązków pracowniczych w trakcie trwania stosunku pracy z PK, prawa do wyniku przysługują pracodawcy, chyba że strony postanowiły inaczej.

10. Co rozumiemy pod pojęciem wynalazek w świetle przepisów prawa?
Rozwiązanie, aby mogło zostać uznane za wynalazek, musi być nowe (w skali światowej), posiadać charakter techniczny,  charakteryzować się poziomem wynalazczym - tzn. nie może być oczywiste w świetle dostępnej wiedzy, jak i nadawać się do przemysłowego stosowania. Jeżeli wynalazek spełnia łącznie powyższe cechy to posiada zdolność patentową.

11. Na co można uzyskać ochronę?
Wyróżnia się następujące kategorie wynalazków: produkty (substancja, materiał), urządzenia, sposoby (metody), zastosowanie (w tym nowe zastosowanie znanej już substancji). Wiele wynalazków należy do kilku z ww. kategorii.

12. Czym jest patent?
Patent jest prawem ochronnym i jego udzielenie zapewnia ochronę w państwie, w którym został udzielony. Patent na wynalazek udzielany jest na terytorium Polski na okres 20 lat, licząc od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym RP.

13. Co to jest know-how?
To fachowa wiedza z danej dziedziny, zbiór poufnych informacji o charakterze technicznym, technologicznym, techniczno-organizacyjnym, wynikających z doświadczenia i badań.

14. Na czym polega ochrona know-how?
Ochrona know-how jest ochroną faktyczną i polega na trzymaniu w tajemnicy istotnych informacji o charakterze technicznym, technologicznym lun techniczno-organizacyjnym.

15. Co należy zrobić, żeby uzyskać patent lub uzyskać ochronę tajemnicą typu know-how?

• Wypełnić formularz „Informacja o wynikach dokonanych na PK” stanowiący załącznik nr 2 oraz "Formularz danych" stanowiący zalącznik nr 3 do Regulaminu, obejmujący m.in. tabelę podziału udziałów twórczych;
• Przygotować opis merytoryczny rozwiązania zgodny z instrukcją załącznik nr 5 do Regulaminu;
• Złożyć oba dokumenty w CTT PK;
• Do miesiąca zaprosimy Tworców do przedstawienia swojego rozwiązania na Zespole Technicznym, gdzie oceniać go będą Prorektor ds. Nauki, Kierownik Jednostki, Zespół Rzeczników Patentowych oraz specjaliści AIP i CTT PK.

16. Czy istnieje dokument  PK, który reguluje kwestie związane z własnością intelektualną pracowników PK?
Tak – „Regulamin zarządzania prawami autorskimi, prawami pokrewnymi, prawami własności przemysłowej oraz zasady komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych na Politechnice Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki”, który jest dostępny na stronach PK, pod adresem:
"Regulaminem zarządzania prawami autorskimi, prawami pokrewnymi, prawami własności przemysłowej oraz zasady komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych na Politechnice Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki”

17. Czym jest wzór użytkowy?
Wzór użytkowy to nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, które dotyczy kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci. Prawo ochronne na wzór użytkowy udzielane jest na okres 10 lat, licząc od dnia zgłoszenia w Urzędzie Patentowym RP.

18. Czym jest wzór przemysłowy?
Wzór przemysłowy odnosi się do wyglądu całości lub części produktu, który może przejawiać w określonych właściwościach konturów, kształtów, linii, kolorystyki, struktury, ornamentyki, materiału. Wzór powinien być nowy oraz posiadać indywidualny charakter. Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego udzielane jest na okres 25 lat, licząc od daty zgłoszenia w Urzędzie Patentowym RP.

19. Jakie prawa przysługują twórcy?
Twórcy m.in. wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego przysługuje prawo do uzyskania patentu, prawa ochronnego, prawa z rejestracji, wynagrodzenia, wymienienia go jako twórcy w opisach, rejestrach oraz w innych dokumentach i publikacjach.

20. Dlaczego należy zachować poufność wynalazku?
Publiczne ujawnienie wynalazku niweczy jego zdolność patentową. Przed zgłoszeniem wynalazku do UPRP, nie powinno się publikować (np. poprzez artykuł naukowy), czy też ujawniać publicznie (np. poprzez prezentacje na konferencjach, targach czy wystąpienia podczas spotkań towarzyskich) wyników swoich badań.  Natomiast, po dokonaniu zgłoszenia wynalazku do Urzędu Patentowego RP można publikować wyniki swoich badań.

21. Jakie ustawy regulują najważniejsze kwestie związane z prawem własności przemysłowej?
- Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 1994 r. Nr 24, poz. 83 z późn. zm.);
- Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2001 r., Nr 49, poz. 508 z późn. zm.).

Do pobrania: "Ochrona własnosci przemysłowej w pigułce"

Zobacz również: Ścieżki komercjalizacji na PK